İçindekiler tablosu
Müşteki Ne Demek?
Müşteki ne demek sorusunun cevabı, milyonlarca insan tarafından araştırılıyor. Öyleyse müştekinin manası nedir? Müşteki kime denir? Bu tabir, şikayet eden veyahut zarar görmesi nedeni ile başvuruda bulunan şahsı ifade etmektedir. Ceza muhakemesi bakımından da müşteki sıfatı, suça direkt olarak maruz kalan suç mağduru ya da suçtan zarar gören kişidir. Bu nedenle de davacı olan bireyi anlatan bir sözcüktür. Kimi yerlerde müştekinin yerine şikayetçi tabiri de kullanılmaktadır.
Suç mağduru söylemi, daha çok bireyin vücut bütününe yönelik şahsa ve kişinin onuruna karşı işlenen suçlarda söz konusu olmaktadır. Suçtan zarar gören tabiri de daha çok malvarlığı itibari ile suçtan etkilenen şahıstır.
Müştekilik nedir diyenler için şu bilgiler de önemli: Müşteki, yargılama kısmında davaya dahil olmak istediğini beyan eder ise müdahil yani katılan sıfatı kazanmaktadır.
Müştekiyle Davacının Farkı Nedir?
Ayrıca müşteki davacı farkı sıklıkla araştırılan hususlardan biri oluyor. Müşteki terimi yargılama açısından genelde ceza yargılamasında kullanılıyor. Hukuk yargılamasında da müşteki terimi kullanılmaz. Bu terim yerine davacı kelimesi tercih edilir. Müştekiler yani şikayetçi genelde ceza yargılamasına has bir terim olmaktadır.
Ceza yargılaması, Cumhuriyet savcısının kamu davası görülmesinde yetkili bir alandır. Bazı durumlarda kamu davası açılmasında müştekilerin başvurusu şarttır. Müştekiler, kamu davası açılması açısından ceza yargılama aşamasında davacı olan taraftır. Fakat davacı terimi hukuk sisteminde özel hukuk bölümünde kullanılan bir terim olmaktadır.
Müştekinin Hakları
Pek çok kişinin merak ettiği konulardan biri de müştekinin hakları olur. Müştekiler ne demek açıkladık. Şimdi de müştekinin haklarından söz edelim. Müştekiler, suçtan zarar gören veya mağdur olan kişidir. Genel olarak hakları ise şunları kapsamaktadır:
- Kanunda açıklanan şikayet süresi dahilinde şikayette bulunma hakkı vardır. Soruşturma başlatılmasını yetkili makamlardan isteyebilir.
- CMK’nın 158 numaralı maddesi kapsamında başvurusunu kolluk birimlerine, adli makamlara ve mülki makamlara yapma hakkı bulunur.
- Şikayet hakkı, bu hakkı elinde bulunduran her kişi açısından ayrı ayrı hukuki geçerliliğe sahiptir.
- Yargılama dahil olarak iştirak edebilir ve bu bağlamda istinaf ve temyiz aşamalarında kanun yoluna gitmeyi isteyebilir.
- Suçtan mağdur olan ve zarar gören şahıs olarak, suça dair kesin karar ile beraber tazminat istemli hukuk davasını davacı şekilde açabilir ve takip yapabilir.
- Müşteki, suçun bir sonucu olarak kendisinin korunması ve gerekli koruyucu ve önleyici uygulamaların yerine getirilmesini talep edebilir.
Müştekiler Şikayetini Ne Kadar Sürede Yapmalıdır?
Müştekilerin şikayet süresi de sorgulanan bir husus olarak karşımıza çıkar. Müşteki, kovuşturulması ve soruşturulması şikayete bağlı bulunan suçlarda, suçun işlendiği veya öğrenildiği zamandan itibaren altı ay içinde şikayetini gerçekleştirmelidir.
