Virüsle enfekte olan bir kişiyle herhangi bir nedenle etkileşime geçmişseniz; uzun süre kuru öksürük, yüksek ateş ve sonrasında seyreden nefes darlığı şikâyetleri varsa Covid testi yaptırmanız gerekir. Bazı kişiler hasta olduklarının farkında olmadan, bu belirtileri göstermeden hastalığı ayakta geçirebilmektedir. Bazen de hasta olan kişilerde aşırı derecede halsizlik ve ishal olma durumu var olmaktadır. Bazı durumlarda hasta soğuk algınlığı ve grip belirtileri gösterebilmektedir. O nedenle test olup olmayacağınızın kararını ancak uzman hekim verebilecektir.
Corona testi yaptırmak için başvuru yapan hastaya Sağlık Bakanlığı’nın vermiş olduğu bir form doldurulur. Covid19 hastasıyla temasın olup olmadığı, yüksek ateş, kuru öksürük, yakın zamanda yurtdışı seyahatinin olup olmadığı sorulmaktadır. Yapılan testin pozitif çıkması durumunda, hastanın son 14 gün içerisinde temas ettiği kişilere de test uygulanmaktadır.
Test kitinin sınırlı olması ve sonucunun şu an uzun sürede çıkması nedeniyle, belirtileri taşımayan birine yaptırılmaması gerekir. Ancak bazı ülkeler (Almanya, KKTC) şu anda Covid19 test raporu olmayan kişilerin sınırından geçişine izin vermediği için, uçak yolculukları yapan kişiler mecburen test yaptırmak zorunda kalmaktadır. Yapılan testin uçuş saatinden en fazla 48 saat öncesinde yapılması gerekmektedir. Özellikle diyabet, kalp, böbrek yetmezliği, akciğer rahatsızlığı gibi kronik rahatsızlığı olan kişiler, sağlık personeli gibi yüksek risk altında bulunan kişilerin en ufak bir belirtide test olması gereklidir. Gelişen olaylar şunu göstermiştir ki; hastalığı bir kez geçirip, tedavisi başarıyla sonuçlanan kişiler de hastalığa tekrar yakalanabilmektedir.
İçindekiler tablosu
Covid Test Nasıl Olunur?
Test her yerde kolaylıkla yapılabilmektedir. Hastane, polikliniklerde yaptırabileceğiniz gibi, işyerlerinize hekim çağırarak da testi çalışanlarınız için kolayca yaptırabilirsiniz. İlk olarak ucunda ilaçlı pamuk olan bir kit (çubuk) ile hastanın boğazından örnek alınmaktadır ve sonra da aynı kit ile burun boşluğundan giriliyor ve burun arkasından her iki taraftan da örnek alınıyor. Yani alınan örnekler, hastanın boğaz, burun ve genzinden sürüntü olarak alınmaktadır. Bu alınan örnek laboratuara gönderiliyor.
Test uygulanan hasta kişilerde nefes darlığı varsa, 65 yaşın üzerinde olan kişilerse karantinaya alınmaktadır. Karantinaya alınan kişilerin tomografisi çekilir ve kanları alınır.
Covid-19 Test Sonucu Ne Zaman Çıkar?
Covid119 testi ‘PCR testi’ adıyla bilinmektedir. PCR testi, virüsün taşıyıcılığının ölçümlenmesi için yapılan bir tarama testidir. Covid testinin iki ayağı vardır. Bunlar PCR testi ve antikor testidir. PCR testinin sonucu 48- 72 saat arasında çıkmaktadır. Ancak yerli olarak üretilen yeni kitler, korona virüsü 15 dakika içerisinde tespit edebilmektedir.
Antikor testi için hastalığın en erken 10. Gününü beklemek gereklidir. Covid-19 hastalığını hastalık belirtisi olmadan geçiren kişilerde, hastalığın ancak 10.gününde kanında antikorlar oluşmaktadır. IgM antikorları, kişinin virüsle temasının olduğunu ve hastalı geçirdiğini bize bildirir. IgM ancak hastalığın en erken 10. Gününde belirgin bir şekilde tespit edilebilmektedir. IgG antikorları, hastalığa karşı bağışıklığın olduğunu göstermekte ve hastalığın 10-14. Gününde tespit edilebilmektedir.
Covid-19 Test Sonucu Öğrenme
PCR testi yaptıran kişiler, sonucu e-nabız sistemi üzerinden öğrenebilmektedir. E-nabız sistemine e-devlet şifresiyle giriş yapmanız mümkündür. Ayrıca e-devlet üzerinde kayıt edilen cep telefonlarına da test sonucu gelmekte ve vaka pozitif ve ağır ise, ilgili kişi en yakın devlet hastanesinde karantinaya alınmaktadır.
PCR Testi Nasıl Çalışıyor?
Hastalardan kitle alınan örneklerde, aranılan şey virüsün RNA’sıdır. RNA virüsün genetik materyalidir. RNA’nın varlığı laboratuar ortamında yapılan ters-transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu testi ile tespit edilmektedir. Bu yöntemde RNA, DNA’ya dönüştürülür. DNA, Polimeraz Zincir Reaksiyonu aleti ile çok sayıda çoğaltılmaktadır. Alınan örneklerin laboratuar koşullarında çoğaltılması işlemi; kalıtsal hastalıkların tespiti, gen klonlanması, babalık testi gibi konularda kullanılmaktadır. Hastada alınan örneğin incelenmesinde, virüsün genetik materyali tespit edilmişse hasta enfekte olmuş demektir.
Covid Testinin Yararı Nedir?
Covid19 için pek çok ülkede üniversite, özel sektör veya her ikisinin işbirliği ile aşı geliştirilmeye çalışılıyor. Denemeler insanlar üzerinde başlamış olsa da , şu ana kadar etkili bir aşının varlığından söz etmemiz mümkün değil. Testi pozitif çıkan yani Covid19 ile enfekte olan kişi için ilk yapılan uygulama karantinaya alınmasıdır. Karantina uygulaması ile, virüsün yayılımının yavaşlatılması hedeflenmektedir. Diğer taraftan yapılan test sonucunda devlet, test yaptıran ve pozitif çıkan kişi sayısı ile ilgili bir istatistikî bilgi elde etmektedir. Pozitif çıkan hastalardan alınan cevaplar da, virüsün nasıl yayıldığı ile ilgili bir bilgiye ulaşılmaktadır.