Tevekkül Arapça bir kelime olup, Türkçe manası güvenmek demektir. Tevekkül kelimesi özellikle dini literatürde Allah’a tevekkül etmek, yani yüce yaratıcıya güvenmek anlamına gelir. Tevekkül kelimesinin kökü ise ”vekl” den gelir. Türkçemiz’e Arapçadan geçmiştir. Özellikle Kuran-ı Kerim’de Allah’a tevekkül edilip güvenilmesi konusunda ayetler ve peygamberimizin de tevekkül ile ile ilgili hadisi şerifleri vardır. Tevekkül etmek aynı zamanda Müslümanlar için ayrı bir öneme sahip kelimedir.
Çünkü yaratılış gayesi olarak dünyaya gelen ve bu dünya hayatı içerisinde Allah tarafından imtihan edilen Müslümanlar, yaşamış oldukları tüm sıkıntılar karşısında ise Allah’tan hiç bir zaman gafil olmamalı ve her yaptığı işinde ona güvenmelidir. Allah-u Teala da iman eden kullarından her zaman kendisini tevekkül edip güvenmesini ve niyaz ederek kendisinden yardım etmesini buyurmaktadır. Bir Müslüman başarılı olmak için yapacağı her iş karşısında ümitsizliğe kapılmamalı, karşısına çıkacağı zorluklar sonucunda da ümidini hiç bir zaman Allah’tan kesmemelidir.
Eğer Müslümanlar Allah’a tevekkül etmeyi bırakıp kendi akıllarına güvenerek yaratıcıyı unutursa, yaptıkları işlerinde başarılı olsalar bile bu başarı onlara hiç bir zaman hayır getirmeyecektir. Çünkü Allah’a güvenmeden ve ona sığınmadan yapılan bir işte hayır olmaz. Her zaman kullarından yapacakları işlerde gayret göstermelerini ve çalışmalarını isteyen Allah azze ve celle, daha sonra kendisine güvenmesini ister. Bu zihniyette bir hayat yaşayan Müslümanlar ise, hem dünya hayatında hem de ahiret hayatında yüce Yaradanın rızasını kazanırlar.
Allah’a Tevekkül Nasıl Edilir?
Alemlerin sahibi ve sonsuz kainatın yaratıcısı olan yüce Allah, iman sahibi olan kullarından kendisine ibadet etmelerini ve yollamış olduğu Kuran-ı Kerim’e uymalarını ister. Yaratmış olduğu ve iman sahibi olan kullarına da akıl gibi büyük bir nimet veren yüce Allah, kullarının kendisine vermiş olduğu akıl ile de doğru yolu bulmalarını istemiştir. Kuran-ı Kerim’i canlı olarak yaşayan ve Müslümanlara örnek olan Hazreti Muhammed Mustafa (sallallahu aleyhi vessellem) ise her zaman Allah’a yapmış olduğu işlerde güvenmiş ve ümmetine de güvenmesini tavsiye etmiştir. Allah’a tevekkül etmenin bazı yolları ve metotları vardır. Bu yolların en güzelini ve iyisini ise sevgili peygamberimiz yaşayarak bizzat ümmetine göstermiştir.
Allah-u Tealaya tevekkül etmek için şu yollar izlenmeli ve bu yol doğrultusunda hareket edilmelidir.
Bir Müslüman öncelikle yapacağı bir işin helal mi, yoksa haram mı olduğunu düşünmeli ve bu zihniyet ile hareket etmelidir.
Müslümanın yapacağı bir işin helal veya haram olduğu ise Kuran-ı Kerim’de ve peygamberimizin bizlere söylemiş olduğu sahih hadis kitaplarında yazmaktadır.
Bu kaynaklara bakarak yapacağı işi nasıl yapması gerektiğine karar vermeli ve bu şekilde davranmalıdır.
Müslüman yapacağı bir işin helal veya haram olduğunu öğrendikten sonra Allah’ın kendisine vermiş olduğu aklı devreye sokmalı ve yapacağı iş hakkında, bu işin ehli olan kişiler ile de istişare etmelidir.
Çünkü istişare peygamberimizin sünnetidir ve kişinin en isabetli kararı vermesine yardımcı olmaktadır.
Müslüman yapacağı bir iş ile ilgili istişareyi gerekli kişiler ile yaptıktan sonra ise, yapmak istediği işi Allah’ın ismini anarak neticelendirmelidir.
Çünkü Allah’ın ismi ile başlanmayan bir işte hayır yoktur. Efendimizin bu konu ile ilgili hadisi şerifi ise açık bir şekilde ortadadır. Müslüman daha sonra yüce Allah’a yaptığı işin hayırlı olması ile ilgili niyaz etmeli ve kendisine tevekkül ederek güvenmelidir. Kulun gerçek manada Allah’a güvenerek tevekkül etmesi bu şekilde olmalıdır.
Bizzat sevgili peygamberimizin de uygulaması olan bu metot, hayır üzere olup her Müslümanın uygulaması gereken bir yoldur. Allah’a gerçek manada inanan ve güvenen kulları ise yaradan hiç bir zaman yarı yolda bırakmayacağı gibi, kendisi hakkında hayırlı olan işlerin de başarılı olmasını kendisine verecektir.
Allah’a Tevekkül Etmek İle İlgili Ayetler Nelerdir?
Kutsal kitabımız ve yol göstericimiz Kuran-ı Kerim biz Müslümanlara her zaman doğru ve yaşamamız gereken bir hayatı gösterir. Yüce Rabbimiz ise dünya hayatına göndermiş olduğu son peygambere uymamızı ve onun hayatını kendi hayatımıza örnek almamız istemektedir. Sevgili peygamberimizin hayatına uyulan ve onun yolundan gidilen bir yol ise her zaman hayır üzere olacaktır. Allah Kuran-ı Kerim’de ise özellikle kullarının kendisinden ümit kesmemelerini ve her zaman kendisine güvenmelerini ister. Bu konular ile ilgili çok sayıda ayet vardır.
Allah’a tevekkül ayetleri ise iman konusunda zayıf olan kişilerin ise özellikle okumaları gereken öğütlerdir. Allah azze ve celle ise kendisinden ümit kesenleri ise kitabımızda şiddetli bir şekilde uyarır. Çünkü kullarının kendisinden hiç zaman ümitsiz olmamalarını ve kendisine güvenmesini ister. Peygamberimiz ise Allah’a tevekkül edenlerin en başında gelmektedir. Peygamberimize hitaben ise Kuran-ı Azimü şanda ise Allah’ın kendisine tevekkül etmesini gösteren ayeti kerimeler vardır.
Tevekkül ayetlerinden bazıları şunlardır.
”Hatırlayın. Sizin aranızda olan iki grup bozguna uğrayacak. Fakat Allah-u Teala o iki kişinin de velisi idi. İnananlar sadece Allah’a tevekkül etsinler ve ona güvensinler” (Kaynak : Al-i İmran Suresi Ayet 122)
”Allah’ın sana göstermiş olduğu rahmet sebebi ile sen (Muhammed) onlara karşı yumuşak davrandın. Sen (Muhammed) şayet kalbi katı ve kaba bir kişi olsaydın, etrafından dağılarak giderdiler. Sen şimdi onları bağışla ve affet. Yapacağın işlerinde ise her zaman istişare et. Eğer bir konu hakkında karar vermek zorunda kalırsan, seni yaradan Allah’a tevekkül edip güven. Ve gerekeni uygula. Allah ise kendisine güvenerek tevekkül edenleri çok sever” (Kaynak : Al-i İmran Suresi Ayet 159)
”Allah size yardım etmek isterse eğer, sizi yenecek hiç kimse olmaz. Fakat Allah sizi yardımsız bırakırsa, size başka kim yardım edebilir ki? Müslümanlar sadece Allah’a tevekkül edip ona inansınlar” (Kaynak : Al-i İmran Suresi Ayet 160)
”Sen onlara söyle ki, Allah’ın yazmış olduğu ve takdir ettiği şeyden başka hiç bir şey başınıza gelmez. Allah bizlerin mevlası ve yardımcısıdır. Öyle ise iman edenler sadece Allah’a tevekkül edip, ondan yardım istesinler” (Kaynak : Tevbe Suresi Ayet 51)
Allah-u Tealanın tevekkül ile ilgili ayet-i kerimeleri bu kadar ile sınırlı değildir. Yüce yaradan müminlerin her zaman kendisine yönelmelerini ve kendisinden yardım isteyerek tevekkül etmelerini emreder. Bu yüzden tevekkül ile ilgili çok sayıda ayeti bizlere kitabımız Kuran’da belirtmiştir.
Tevekkül ile ilgili diğer bir ayeti kerimeler ise şu şekildedir. ”Musa dedi ki. Ey kavmim. Eğer Allah-u Tealaya inandığı iseniz ve ona teslim olduysanız, sadece Rabbinize tevekkül edin ve ona güvenin” (Kaynak : Yunus Suresi Ayet 84) ” Göklerde ve yerde olup bilinmeyenlerin hepsinin gaybı sadece Allah-u Tealaya aittir. Yapılacak tüm işler Allah’a dönderilir. Öyle ise Allah’a ibadet edin ve kendisine tevekkül edin. Seni yaratan Rabbin yapılan her şeyden haberdardır ve hiç bir şeyden gafil değildir” (Kaynak : Hud Suresi Ayet 123) ”Ne sebep olsun da ben Allah’a güvenip tevekkül etmeyeyim? Allah bizlere doğru yolu göstermiştir. Ancak bizler yaptığımız eziyetlere sabredeceğiz. Güvenmek ve tevekkül etmek isteyenler ise sadece Allah’a inansınlar ve ona tevekkül etsinler” (Kaynak : İbrahim Suresi Ayet 12)
Allah’a tevekkül etmek ile ilgili ayetler gibi peygamberimizin bizlere söylemiş olduğu ve oldukça önem arz eden hadisler de vardır. Biz iman edenler de hem Kuran ayetlerine, hem de peygamberimizin hadisi şeriflerine bakarak Allah’a layikı ile tevekkül etmeli, kendisinden yapacağımız her iş için ise yardım istemeliyiz. Şüphe yoktur ki Allah tevekkül edileceklerin en hayırlısıdır ve müminlerin her zaman yardımcısıdır. Allah’a Tevekkül Etmek İle İlgili Hadisler Nelerdir? Allah’a tevekkül etmek ile ilgili konuları sevgili peygamberimiz bizlere, hadisi şerifleri ile öğretmiştir. Peygamber efendimizin hadisi şerifleri içerisinde Allah’a tevekkül etmek ve güvenmek ise ayrı bir önem arz eder. Özellikle Allah’a tevekkül konusunda nasıl bir yol izlememiz gereken şeyleri bizlere öğreten sevgili peygamberimiz, kendisinin söylediklerine uymamız halinde ise Allah’ın yardımının bizlere en kısa sürede ulaşacağını öğretmektedir. Allah’a tevekkül etmek ile ilgili hadisler ise sahih kaynaklarımızda bizlere efendimiz tarafından bildirilmiştir.
Bu hadislerden bazıları şunlardır.
Enes bin Malik tarafından rivayet edilen bir hadiste efendimizin yanına bir kişi geldi ve kendisine, ya Rasulallah bir tane devem var. Devemi bağlayarak mı? yoksa bağlamadın mı? Allah’a tevekkül edip güveneyim? diye sordu. Efendimiz ise bu adama önce deveni bağla, daha sonra devenin başına bir şey gelmemesi için Allah’a tevekkül et buyurdu. (Kaynak : Tirmizi Sıfatül Kıyame 60) Efendimiz bu olayda ise bizlere, önce Allah’ın vermiş olduğu aklı en iyi ve doğru şekilde kullanmamızı, gerekli önlemleri aldıktan sonra Allah’a güvenmemizi öğretmektedir.
Hazreti Ömer’den (radiyallahu anh) gelen bir rivayette ise efendimiz şöyle buyurmuştur. Sizler eğer Rabbinize gereği gibi güvenip tevekkül etseydiniz, sabahları aç olarak uyanan ve akşam evlerine tok olarak dönen kuşlar gibi rızkınız önünüze kadar gelir, Rabbiniz sizi kuşlar gibi rızıklandırırdı. (Kaynak : Tirmizi Zühd 33, İbni Mace Zühd 14)
Sevgili peygamberimizin Allah’a tevekkül etme hususunda etmiş olduğu çok sayıda dua vardır. Bu dualardan bir tanesi ise şu şekildedir. ”Ya Rabbi. Ben sana teslim oldum ve sana güvenerek tevekkül ettim. Senin bana ettiğin yardım ile düşmanlarıma karşı mücadelemi sürdürdüm. Allah’ım yanlış yollara sapmaktan sana sığınırım. Süphesiz ki sen teksin ve senden başka büyük bir ilah yoktur. Sen ölmez ve sonsuza kadar diri olarak kalansın. İnsanlar ve cinler ise fanidir ve bir gün öleceklerdir. (Kaynak : Müslim Zikir 67)
Aynı zamanda peygamberimiz evden çıkarken de Allah’a her zaman tevekkül ederek dua eder ve bu şekilde çıkardı. Efendimizin etmiş olduğu dua ise; ”Allahümme bismike tevekkeltü Allallah, hasbiyallah, maşaallah, ve la havle ve la kuvvete illa billahil aliyyil azim” şeklindedir. (Kaynak : Ebu Davud Edeb 102/103) Anlamı : Rabbimin ismi ile evimden çıkıyorum ve beni yaratan Allah’a tevekkül ederek güveniyorum. Güç ve kuvvet sahibi tek olan Allah’a aittir.
