Bir çalışanın işten çıkarılması durumunda, işini geri almaya çalışmak için işe iade davası açabilir. Bu tür bir dava; çalışan haksız yere feshedildiğini hissettiğinde açılır ve davasını desteklemek için kanıt sağlayabilir.
- Dava; işten çıkarılan çalışanın, işini geri almak için yaptığı yasal işlemdir.
- Çalışan; davayı devlet kurumunda ya da mahkemede açabilir.
- Dava toplu dava açılabileceği gibi bireysel dava olarak da açılabilir.
- Çalışan davasını kazanırsa, eski işine iade edilebilir ya da benzer pozisyona verilebilir.
Başarılı olmak için; çalışanın tipik olarak haklı sebep olmaksızın işten çıkarıldığını ve herhangi bir yanlış yapmaktan suçlu olmadığını göstermesi gerekir.
İçindekiler tablosu
İşe İade Davası Şartları
Çalışan işten çıkarıldığında, kıdem tazminatı ya da işsizlik ödeneği alabilmek için, tipik olarak yerine getirilmesi gereken, yeniden işe alma koşulları vardır. En yaygın gereksinim, çalışanın çalışmaya hazır olması ve iş teklifini kabul etmeye istekli olmasıdır.
Herhangi bir çalışanın işine son verildiğinde, eğer haksız yere işten çıkarılma durumu varsa, koşullar da sağlanıyorsa dava açılabilir.
- İşten çıkarılan çalışanın İş Kanunu kapsamına giriyor olması gerekir.
- Süresi belirli olmayan iş sözleşmesine sahip olunması ve bu sözleşme gereğine göre çalışıyor olunmalıdır.
- Çalışanın işine işverenin son veriyor olması gerekir. Yani muhakkak sözleşmeyi fesheden işveren olmalıdır.
- İşyerinde en az 30 kişi çalışıyor olmalı ve çalışanın en az 6 aylık kıdeme sahip olması şartı aranır.
- İşveren fesih işlemeni herhangi geçerli sebebe dayandırmadan yapıyor olmalıdır.
Bunun yanında işverenin vekili ya da yardımcısı durumunda olan kişiler, yeniden işe alma davası açamazlar.
İşe İade Davası Süresi
İşe yeniden alma davası süresi; işine son verilen çalışanın eski işverenine karşı dava açması için geçen süredir. İş Kanunu’nda 20-1 maddesi uyarınca; iş sözleşmesinin feshedildiği çalışan, geçersiz olduğunu düşünerek, fesih bildirimiyle birlikte, en fazla 1 ay içinde dava açmalıdır.
Bu sürenin aşımı doğrultusunda; hukuk mahkemeleri tarafından dava görülmez. Eğer işveren ihbar önelli fesih bildirimi yaparsa; fesih bildirimin çalışana tebliğ edilmesiyle birlikte 1 ay içinde açılmış olmalıdır.
Diğer yandan dava çoğunlukla 2 ay içinde sonuçlanır. Mahkemenin vermiş olduğu kadar temyize taşınabilir. Temyize taşınan karara, Yargıtay tarafından 1 ay içinde kesin cevap verilir.
İşe İade Kararı Çıkarsa İşçi Başvurusu
İşveren tarafından herhangi bir sebep gösterilmediği ya da gösterilen sebebin geçerliği olmadığı mahkeme tarafından onaylanırsa, fesih geçersiz olur ve işçi 1 ay içinde işine geri döner.
Eğer işveren tarafından bir ay içinde çalışan işe alınmazsa, işe başlatmama tazminatı ve boşa geçen süre tazminatı ödemek zorunda kalır. Çalışan ise; kararın tebliğ edilmesiyle birlikte, 10 iş günü içinde başvuruda bulunarak işe geri dönmelidir.
Bu süre içinde herhangi bir başvuru yapılmazsa, işveren tarafından yapılan fesih geçerli olur ve işveren sadece hukuki anlamda sorumlu olacaktır. Yani işe başlatmama ya da boşta geçen zaman tazminatı ödeme yükümlülüğü düşer.
İşe İade Davası Tazminatı
Haksız yere işte çıkarılma durumunda işe iade davası açılabilir. İşverenin yaptığı haksız fesih geçersiz olursa, tazminat hakkı doğacaktır.
- İşe başlatmama tazminatı: Eğer haksız fesih yerinde bulunmuş ve işveren işçiyi 1 ay içinde işe almıyorsa, buna karşı alınacak tazminattır. Tazminat miktarı ise; çalışanın en az 4 aylık ya da en fazla 8 aylık ücreti tutarında ödeme yapılır. Arabuluculuk süresi içinde anlaşmaya varılırsa, miktar bu süre içinde belirlenir ve tutanak tutulur.
- Boşta geçen süre tazminatı: İşçinin herhangi bir geçersiz sebeple sözleşmesinin sonra erdirilmesiyle, çalışmadığı süre için ödenen tazminattır. Mahkemede dava çalışanın lehine olduğunda; işçinin en son aldığı ücret ve diğer hakları baz alınarak, çalışmadığı süre hesaplanır ve çalışana en çok 4 aylık ücret ve diğer hakları miktarında ödeme yapılır. Yine arabuluculuk süresince anlaşmaya varıldığında, tazminat belirlenir ve tutanak tutulur.
Boşta geçen süre tazminatıyla işe başlatmama tazminatı arasındaki fark; işverenin çalışanı işe başlatsa da başlatmasa da işveren tarafından boşa geçen süre tazminatı ödemek zorunda olduğudur.
Kaynak; https://mehmetalihelvaci.av.tr/ise-iade-davasi.html
