AB Testi Nedir? Neden ve Nasıl Yapılır?

Uygulamasında veya web sitesinde bir değişiklik yapmadan önce sonucunu merak eden ve değişiklikler konusunda kararsızlık yaşayanlar AB testi yapmalı veya yaptırmalıdırlar. Yazının devamında AB testinin detayları, faydaları ve nasıl uygulanacağı basit bir dille anlatılmıştır.

AB Testi Nedir? Neden Yapılır?

E-posta, web sayfası, uygulama ve reklam içeriklerinin dönüşüm oranlarını arttırmak için yapılan çalışmalara AB testi denir. Bu testlerde kullanıcı veya ziyaretçi denek olarak kullanılır. Dolayısıyla AB testi, dönüşüm oranlarını arttırmak için yapılan bir deneydir.

AB testinde isminden de anlaşılacağı üzere kullanıcıya a ve b seçenekleri ya da daha fazla sayıda seçenek sunulur. Seçenek veya içerik olarak tabir edilen bir butonun rengi, yazı tipi, başlık, diğer tasarım unsurları veya fonksiyonel unsurlardır. AB testleri, kullanıcı sunulan seçeneklerden hangisini tercih ediyor, dönüşüm oranı hangisinde daha iyi bunu tespit edebilmek için yapılır.

AB testi nedir sorusunun cevabını daha kısa ve anlaşılır bir dille şu şekilde cevaplayabiliriz. İki veya daha fazla içerik seçenekleri arasında hangisinin daha çok tercih edildiğini(dönüşüm elde edildiği) tespit etmektir.

İnsanlara yeni bir tasarım veya fonksiyon sunulurken kararsız kalınırsa veya var olan içeriklerin dönüşüm oranları ortalamanın altında kalırsa AB testlerinin yapılmasında fayda vardır. Bu testler sonrasında elde edilen başarılı sonuçlar, satışların veya diğer dönüşümlerin artmasına sebep olabilir. Yaşanan dönüşüm oranlarındaki artışlar bazen %100 ve üzeri olabilmektedir.

AB Testi Türleri Nelerdir?

Deney türleri oldukça fazladır ve gün geçtikçe gelişmeye devam etmektedir. Aşağıda sadece temel olan üç türden bahsedilmiştir.

• AB testi: İki veya daha fazla varyasyonun şart belirlenmeden kullanıcılara gösterildiği standart test türüdür.
• Çok değişkenli test (MVT): Temelde AB testi ile aynı işlevi görür. Aradaki fark ise test yapılırken birden fazla değişkenin tanımlanmasıdır. Örneğin sadece mobil cihaz kullanan ve hiç alışveriş geçmişi olmayan kullanıcılara test yapmak MVT test türüne girmektedir.
• Çok sayfalı huni testi: AB testi ile aynı özellikleri taşıyan bu testin tek farkı ise kullanıcılara tek sayfa/bölümde varyasyonlar göstermek yerine birden fazla sayıda sayfa ve varyasyon göstermektir. Bu şekilde sayfalar arasındaki etkileşim/dönüşüm oranları daha rahat bir şekilde tespit edilebilir.

AB Testi Nasıl Yapılır?

AB testi için herhangi bir üçüncü parti yazılımı sitenize veya uygulamanıza entegre etmeniz gerekir. Bu uygulamaların entegrasyonunu gerçekleştirdikten sonra AB testi için bir konu belirlemelisiniz. Konu mümkün olduğunca tek bir içeriğin testini kapsamalıdır. Birden fazla içeriğin testini aynı anda gerçekleştirmeniz elde edilen dönüşüm oranının doğru analiz edilememesine sebep olabilir. Örneğin hem yazı tipini değiştirip hem de sayfadaki e-mail yerine telefon numarası yazmak gibi bir değişiklik yaptıysanız bu doğru bir AB testi konusu olmayacaktır.

Sadece yazı tipini değiştirip, iki yazı tipi arasındaki dönüşüm farkını analiz etmelisiniz. E-mail yerine telefon numarası bıraktığınızda dönüşüm oranının ne olacağını merak ediyorsanız, bu deneyi ayrı olarak yapmalısınız.

Eğer yazı tipinizi değiştirmeden önce satın al butonuna tıklanma veya satın alma oranı %1, yazı tipini değiştirdikten sonra %1.5-2 oranlarında ise yazı tipinizi değiştirebilirsiniz. Ancak test sonucunda %1.1 gibi hissedilir düzeyde bir değişim söz konusu değilse, yazı tipinizi değiştirmeniz anlamsız olur. Bu tarz durumlarda sayfa veya uygulamada farklı içerikleri teste tabi tutmanızda fayda var.

Unutmayın AB testi düşük kullanıcı veya ziyaretçi kitlesi ile yapılmamalıdır. En az 500-1000 kullanıcı ile test yapmanız yanılma oranını düşürür.

AB Testi Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?

• İki varsayona yani seçeneğe giden trafikler farklı kaynaklardan geliyorsa bu testin yanlış sonuçlanmasına sebep olabilir. Mümkün olduğunca normal zamanda hangi kaynaklardan trafik alıyorsanız, test sürecinde de aynı kaynaklardan trafik elde etmeye çalışın. Normal zamanda sadece Google’dan trafik elde ederken, test sürecinde işin içine Facebook/Instagram/Twitter gibi sosyal ağ kitlesinin girmesi farklı sonuçlar almanıza neden olabilecek bir sebeptir.
• Trafik kaynağı çeşitleri önemlilik arz ettiği gibi cihazların farklılaşması da (mobil/desktop) test sonuçlarının farklılaşmasına neden olabilir. Özellikle tasarım için platform odaklı testler yapmanız daha faydalı olacaktır.
• Her kullanıcıya defalarca test göstermeniz yanlış olacaktır. Eğer yazılıma müdahale imkanınız fazlaysa, testi sadece potansiyel müşteriler için yapmanız iyi olacaktır. Defalarca satış yaptığınız bir müşteri için test yapmanız, ihtiyacınız olan bilgiye erişmenizi geciktirebilir.
• Her içeriğe AB testi uygulamanız gerekmez. Örneğin web sitesine video eklemek kullanıcıyı web sitesinde tutmak için mükemmel bir çözümdür. Video eklemenin SEO açısından faydası defalarca test edilmiş, birçok kez kanıtlanmıştır. Siz “acaba web siteme video eklesem mi, eklemesem mi” diye aklınıza takılan bir soruyu gidermek amaçlı AB testi yapacak olursanız zaman kaybı yaşamış olursunuz.
• AB testini önemsiz görmemeli, sadece bir buton rengi değişikliğinden ibaret zannetmemelisiniz. Gerekli olan heryerde AB testi yapmaya gayret ederek istikrarınızı korumalısınız.

AB testi yaparken varyasyonları gören kullanıcı kitlesinin aynı gruptan olmasına ve aynı koşulları geçerek varyasyonu gördüğünden emin olun. Aksi takdirde yukarıda da bahsedildiği üzere dönüşüm oranlarında anormallikler yaşanabilir. Eğer varyasyonlardan sonra grupları ve koşulları da test etmek istiyorsanız AB testini ayrı olarak yapmalısınız. Web sitesi / uygulama sahipleri AB testlerinde başlangıçta bu konuda çok fazla kafa karışıklığı yaşamaktadırlar. Farklı varyasyonları yanlış şekilde teste tabi tuttukları için aldıkları olumlu/olumsuz sonuçlara göre hareket etmektedirler. Böylesi hatalı testlerle yola çıkıldığında maddi zararlarla da karşılaşılabilmektedir.